اعتماد بنفس۱

اعتماد بنفس بالا، یک ضرورت حیاتی

عزت نفس و اعتماد بنفس بنیادی ترین بخش شخصیت یک فرد می باشد که در تمام جوانب زندگی فرد خود را به نحوی متظاهر می سازد. اعتماد بنفس سالم و بالا یک ضرورت حیاتی و مطلق برای هر فردی می باشد. اعتماد بنفس را می­توان چنین تعریف کرد:

* باور و اعتقادی که فرد نسبت به خود دارا می­باشد.

* شناخت ارزش و اهمیت خویش، داشتن اعتماد و رضایت از خویش.

* توانایی برخورد و کنارآمدن با چالشهای اساسی زندگی.

* توانایی ارزیابی درست و دقیق خویش، پذیرش خویش و ارزش نهادن به خود بدون هیچگونه قید و شرطی.

* توانایی شناخت و پذیرش نقاط ضعف و قوت و محدودیتهای خویش.

افرادی که از اعتماد بنفس پایینی برخوردار می باشند دارای خصوصیات زیر هستند:

* مرتباً خودشان را مورد انتقاد و سرزنش قرار می­دهند.

* هنگام صحبت کردن در چشمان فرد مقابل خود نگاه نمی­کنند. با سر پایین و قدمهای آهسته قدم بر می دارند.

* در پذیرش تعریف و تمجیدها و تعارفاتی که به آنان می شود مشکل دارند (تصور می کنند سزاوار آنها نبوده و یا دیگران در صدد تمسخر آنها می باشند).

* معمولا احساس می کنند قربانی رفتار دیگران هستند.

* احساس تنهایی می کنند حتی زمانی که در یک جمع قرار دارند.

* در درون خود احساس خلاء و پوچی می کنند.

* احساس می کنند با دیگران تفاوت دارند.

* احساس افسردگی، گناه و شرمساری دارند.

* نسبت به تواناییهای خود برای رسیدن به موفقیت تردید دارند. عدم خود باوری.

* از موقعیتهای نو و جدید می هراسند.

* از شکست وموفقیت می هراسند.

* مرتبا سعی در راضی نگاهداشتن دیگران دارند.

* دچار هراس اجتماعی می باشند.

* قادر به مدیریت زمان خود نمی­باشند.

* عادت به پشت گوش انداختن کارها دارند.

* در مقابل انتقاد، اظهار نظر و سرزنشهای دیگران (خواه واقعی، خواه واهی) بسیار آسیب پذیر می باشند.

* از ابراز عقاید و احساسات خود خودداری می کنند زیرا از چگونگی واکنش دیگران هراس دارند.

* خود را درگیر مواد مخدر و یا روابط مخرب می کنند.

* از تعیین یک هدف مشخص و پیروی از آن عاجز می باشند.

* قادر به بیان خواسته ها و نیازهای خویش نمی باشند.

* معمولاً عصبانی و پرخاش گر می باشند.

* ارزیابی غیر واقعی از خود دارند.

* تحمل عیب و کاستی را نداشته و کمال گرا می باشند.

* احساس خوب آنها وابسته به عوامل خارجی اعم از وقایع روزانه و یا نوع رفتار دیگران با آنها دارد.

* وابستگی هیجانی دارند: برای دستیابی به یک احساس خوشایند به دنیای خارج خود وابسته می باشند. مانند:

– وابستگی به موادهایی چون؛ غذا، داروها، الکل ، مواد مخدر، به منظور پر کردن خلاء درونی خود و تسکین دردهایشان.

– وابستگی به رفتارهایی چون؛ خرج کردن پول، قمار بازی و تماشای تلویزیون. به منظور پر کردن خلاء درونی و تسکین دردهایشان.

– وابستگی به مال: برای تعیین میزان ارزش و شایستگی خود به پول و مال وابسته هستند.

– وابستگی عاطفی : برای داشتن حس ارزشمندی، شایستگی و امنیت به توجه، پذیرش و تائید فرد دیگری (معشوق خود) وابسته می باشند.

– وابستگی به سکس : برای پر کردن خلاء درونی به سکس پناه می برند.

اعتماد بنفس واقعی

اعتماد بنفس حقیقی یک حس درونی می باشد بدون وابستگی به جهان خارج، رویدادها، موفقیتها، شکستها و افراد دیگر. اما عزت نفس و اعتماد بنفس واقعی بسیار نادر و نایاب می باشد زیرا اغلب اعتماد بنفس ها، کاذب و نقابی برای پنهان سازی اعتماد بنفس پایین می باشد. اعتماد بنفسهای غیر واقعی را می­توان در موارد زیر یافت:

*اعتماد بنفسهای کاذب: اینگونه اعتماد بنفسها وابسته و زودگذر می باشند. مانند اعتماد بنفسهایی که به جهت ثروت، شهرت، محبوبیت، به تن داشتن لباسهای فاخر، قدرت و زیبایی ظاهر در افراد نمود می یابند که همگی کاذب بوده و ارتباطی به ماهیت واقعی فرد ندارند.

* گستاخی: معمولاً مردم افراد پررو و گستاخ را با افراد با اعتماد بنفس بالا اشتباه می گیرند.اما پررویی نیز یک نوع نقاب برای استتار بی کفایتی و اعتماد بنفس پایین می باشد.

* متظاهرها: اینگونه افراد خود را با اعتماد بنفس، شاد، موفق و شکست ناپذیر نشان می دهند. اما از درون احساس پوچی و خلاء کرده و از شکست بسیار هراسانند.

همچنین اعتماد بنفس به مفهوم برتری داشتن، تکبر وخود بینی نمی باشد. زیرا این خصوصیات رفتاری از اعتماد بنفس پایین نشات می گیرند. اعتماد بنفس شما نباید یک پدیده مقایسه ای و رقابتی باشد زیرا در این هنگام شما خود را در معرض احتیاج و وابستگی به پذیرش دیگران قرار خواهید داد که با اعتماد بنفس واقعی و ناب منافات دارد. افراد با اعتماد بنفس بالا نیازی به پذیرش، موافقت، تائید، تشویق و دلگرمی دیگران ندارند. همچنین اعتماد بنفس بالا اینگونه نیست که شما را از هر گونه تردید، یاس و نگرانی مصون بدارد بلکه تنها تحمل و غلبه بر آنها را برای شما آسانتر می سازد.

خصوصیات افراد با اعتماد به نفس بالا

* برخوردار از مرکز کنترل درونی: غم و شادی آنان وابسته به عوامل خارجی نیست.

* از لحاظ جسمانی، احساسی، ذهنی و معنوی از خود مراقبت می­کنند.

* میانه روی را در افکار، احساسات و رفتارهای خویش حفظ می­کنند.

* قادر به پذیرش و پندگیری از اشتباهات خود می­باشند. قادر به بیان جمله “من اشتباه کردم” می باشند.

* توانایی بخشش اشتباهات خود و دیگران را دارند.

* مسئولیت اداره زندگی خود را بعهده می گیرند.

* تفاوتهای فردی میان افراد را ارج می نهند.

* به نقطه نظرات دیگران گوش می دهند.

* همواره مسئولیت ادراکات، احساسات و واکنشهای خود را بعهده گرفته و هیچگاه آنها را فرافکنی نمی کنند.

* از نقاط ضعف و قوت خود آگاهی دارند.

* همواره در حال پیشرفت و ترقی بوده و از ریسکهای مثبت در زندگی بیم ندارند.

* دارای اعتماد بنفس و خود باوری بوده و به خود ارج میدهند.

* اعتماد بنفس آنان بدور از خودبینی و غرور می باشد.

* از آنکه مورد انتقاد قرار گیرند نمی هراسند.

* هنگامی که از آنان پرسشی می گردد حالت تدافعی بخود نمی گیرند.

* در برابر موانع و مشکلات به آسانی تسلیم نمی گردند.

* نیازی به تحقیر و تمسخر دیگران ندارند.

* از آنکه در کاری شکست بخورند ویا در حضور دیگران نادان بنظر برسند ابایی ندارند.

* هیچگاه خود را مورد انتقاد و سرزنش مخرب و شدید قرار نمی دهد.

* توانایی خندیدن به خود و زیاد جدی نگرفتن خود را دارند.

* به خویشتن و توانایی خودشان ایمان و اعتماد دارند.

* به تصمیم گیری هایشان اعتماد دارند.

* باور دارند که فردی با ارزش، با قابلیت، دوست داشتنی، پذیرفتنی و مهم می­باشند.

* نیازی به کمالگرایی ندارند.

* هیچگاه خودشان را با دیگران مقایسه نمی کنند.

* از آنکه دیگران چگونه نسبت به آنان می اندیشند واهمه و نگرانی ندارند.

* نیازی به اثبات و توجیه افکار و عقاید خود به دیگران ندارند.

چگونه اعتماد بنفس خود را افزایش دهید

* آگاه باشید که ارزش شما به عنوان یک انسان بستگی به داشتن وزن ایده آل، زیرکترین و باهوشترین بودن، مشهوربودن، محبوب ترین بودن، سریع ترین بودن، بالاترین نمره و یا رتبه را داشتن، شوخ طبع ترین بودن، خوش لباس ترین بودن، بهترین خانه و ماشین را داشتن و بهترین دوستها را داشتن، نبوده و تنها به خودتان بستگی دارد.

* توانایی ها، استعدادها و موفقیتهای خود را جشن بگیرید.

* خود را به خاطر اشتباهاتی که مرتکب گشته اید عفو کنید.

* بروی نقاط ضعف خود تمرکز نکنید. هر انسانی نقاط ضعف خاص خود را دارد.

* با حقوق فردی خود آشنا شده و از آنها پیروی کنید.

* از تحقیر و سرزنش خود دوری کرده و مثبت اندیشی را فرا گیرید.

* خود را بر اساس یک سری استانداردهای منطقی و دور از دسترس مورد قضاوت قرار ندهید.

* یاد بگیرید که شما یک انسان منحصر بفرد بوده و تنها خود شما مسئول تصمیم گیریهای زندگیتان می باشید.

* بیاموزید که با پشتکار و سماجت قادر خواهید بود به موفقیت دست یابید.

* بیاموزید که شما نیازی به تلاش بی وقفه برای کامل گشتن ندارید.

* خودتان تعیین کننده مفهوم موفقیت باشید.

آلبوم تمبرهای یادگاری من جلد یک 

نویسنده و مولف شهرام ترقی