«ایجاد نشاط در محیط کار»
- بسیاری از مدیران احساس میکنند که هیچ فضایی برای نشاط در محیط کار وجود ندارد. این درحالی است که کارمندان، امروزه نیازمند کار با نشاط هستند. چالش اصلی، ایجاد مصالحه میان این دو انتظار متضاد است.
- نشاط و کار، با هم ناسازگار نیستند. این دو مقوله می‌توانند در کنار هم وجود داشته باشند. کار، زمانی دارای بالاترین بهره‌وری است، که، محیط آن پر نشاط باشد.
- در ایجاد یک سازمان پایدار و با ثبات، نشاط باید الزام و ضرورتی محوری باشد نه صرفاً یک نوع تشویق در ازای اجرای کاری سخت.
- نشاط می‌تواند یک عنصر الزامی برای کسب و کار، حفظ مشتریان، تقویت برداشتهای بیرونی از کسب و کار و نام تجاری، جذب و حفظ کارکنان با استعداد و نیز کمک به ایجاد یک مزیت رقابتی باشد.
هنوز هم این مفهوم به طور گسترده وجود دارد که کار نباید شاد باشد و شادی و نشاط چیزی است که شما تنها پس از کاری سخت به دست می‌آورید. این وضعیت، که زمانی نقطه ثقل محیط های کاری را تشکیل داده میشد، در حال تغییر است. شرکت های بسیاری اثبات کرده‌اند که تلفیق کار و نشاط، نه تنها ارتباطات روزمره و فضای کسب و کار را بهبود می بخشد بلکه می‌تواند تأثیری مثبت در رشد ارزش شرکت داشته باشد. نگرش ما در قبال کسب و کار، انتزاعی نیست. کار و برداشت ما از کار، تغییر کرده و تکامل یافته است. هر یک از ما دارای نگرشی درباره کار است که از والدینش یا کسانی که قوی‌ترین تأثیرگذاری را دارند، مثل گروه های همتا یا کارفرمایان آموخته است. بـرای بـسیاری از ما، کـار هویت ما را شکل میدهد. ما به کمک کار میتوانیم خودمان را تعریف کنیم.
نگرشهای موجود در قبال کار قابل تغییر هستند، وقتی به نگرشهای موجود در قبال کار می‌نگریم، میبینیم کار از زمان ارسطو که می‌گفت: «کار برای برده‌ها است» و کالوین که می‌گفت «کار یک فرمان است»، تکامـل یافـته و اکـنون مـا از طـریق کارمان است که می‌گوییم کیستیم. از آنجا که نگرشهای عمومی در قبال کار، تنها در زمان خودشان تأثیرگذار هستند، افراد به صورت آگاهانه، نگرشهای خود را تغییر میدهند. مشخصاً، این امکان وجود دارد که کار و نشاط را تلفیق کنیم.
به لحاظ تاریخی، نشاط و کار از مدتها قبل در کنار هم بوده‌اند. مثلاً در عصر کشاورزی، آوازهای حین کار به اجرای وظایف شغلی و اجرای کارهای تکراری کمک می‌کردند و اگرچه حداقل نشاط را به دنبال داشتند اما میتوانستند عنصری در قبال رفاه افراد باشند. پیش از این، وجود نشاط در کار، امری غیرممکن و محال تلقی میشد و فرد فقط حق داشت که در کنار خانواده، دوستان یا همسایگانش شاد باشد.
اکنون مفهوم کار دوباره در معرض تغییر است. ما مجدداً در حال پی بردن به این موضوع هستیم که شادی و نشاط متعلق به کار است و این دو از هم جدا نیستند. نشاط و کار طبیعتاً در کنار هم هستند. نشاط یعنی کار و کار زمانی مولدتر است که توأم با نشاط باشد.
چند مثال :
شرکت پایک پلیث فیش یکی از سه بازار بزرگ ماهی در سیاتل واشنگتن است. وقتی جان یوکویاما این فروشگاه را در سال ۱۹۶۵ به ارزش ۳۵۰۰ دلار از مالک قبلی آن خرید، پایک پلیث فیش تنها یک بازار معمولی ماهی بود. «در اینجا همگان از شغل خود متنفر بودند. به یاد می‌آورم که مالک قبلی بارها فریاد می‌کشید تا مشتریان را آرام کند و به همین دلیل از این موضوع شاکی بود. برای مدتی طولانی، هیچ کس در اینجا کارش را با نشاط انجام نداده بود. من مالکی عصبانی و مدیری عصبی بودم. همه ابزار مدیریتی من این بود که دیگران از من بترسند.»
وقتی گروهی از مالکان، مدیران و کارکنان تصمیم گرفتند به یکی از معروفترین بازارهای ماهی جهان تبدیل شوند، تمام تلاش خود را در این زمینه به کار گرفتند. جان خودش را از یک ماهی‌فروش ساده به شاهِ ماهی فروشان تبدیل کرد. او تلاش میکند تا کارکنان با تمام تلاش خود کار کنند و تمام انرژی خویش را به کار بگیرند. در عین حال آنان باید شاد باشند!
اکنون ارزش این شرکت نسبت به قیمت خرید اولیه آن ۱۰۰۰ برابر شده است. اوج فروش این مرکز در کریسمس است که شاید از هر مغازه دیگری شلوغ تر است و اصطلاحاً جای سوزن انداختن در آن نیست. کسب و کار آن به کمک تجارت الکترونیکی رشد کرده است و آموزش و مشاوره مورد توجه ویژه در آن هستند. این شرکت از تمامی ابزار تبلیغاتی استفاده میکند مانند، تبلیغات چاپی، فیلم های متعدد و آگهی های تلویزیونی. امپلوییز یک شرکت ارایه دهنده خدمات در آتلانتا است که خدمات منابع انسانی را ارایه میکند. بین سپتامبر ۱۹۹۸ که زمان شروع به کار این شرکت بود و ژوئن ۲۰۰۰، بیش از ۱۰۰۰ شرکت در این امپلوییز ثبت نام کردند که خواهان استفاده از خدمات آن بودند. راز موفقیت این شرکت در دو چیز است: ارایه خدمات نوآورانه از طریق شبکه و نگرش شرکت به کارایی فرایندهایش برای جلب اعتماد مردم .
امپلوییز ترکیبی از متخصصان منابع انسانی و فن آوری اطلاعات از تمامی نژادها، سنین، سوابق، جنسیت و غیره است. کارکنان این شرکت افرادی بسیار مسئول نسبت به کارشان هستند و مسئولیت تمامی نتایج کاری خود را به عهده می‌گیرند و خود را مالک شغلشان میدانند. این شرکت توجه ویژه‌ای به اصول اخلاقی دارد. شعار این شرکت نیز چنین است: ما به کاری که میکنیم، اعتماد داریم و شما نیز به ما اعتماد داشته باشید. در چنین محیطی که مملو از اطمینان و اعتماد است، نشاط نیز به طور طبیعی و به عنوان یک عنصر اجتماعی بروز میکند که باعث ایجاد رابطه‌ای مثبت میان کارکنان مختلف شرکت میشود.
شرکت ایزل کاپری به یکی از محبوب ترین شرکت های وال استریت تبدیل شده است که ارزش سهام آن تنها در عرض چند ماه، از ۲ دلار به ۱۹ دلار افزایش پیدا کرد و در آمد آن نیز از ۸۰۰ میلیون دلار در سال ۱۹۹۹ به ۱ میلیارد دلار در سال ۲۰۰۰ رسید.
مهمانانی که وارد این مجتمع اقامتی میشوند، افرادی چندان متمول به نظر نمی‌رسند. در عوض، آنان به دنبال هیجان، تفریح و اوقاتی خوب و خوش هستند. همین نشاط و شادی است که به بهترین شکل با کار این شرکت در هم آمیخته و مهمانان بسیاری را جذب خود کرده است.
اسکاندیا بزرگ ترین شرکت گردآوری‌کننده اموال در جهان طبق سیاست های بیمه‌ای است. اهداف این شرکت عبارتند از: جذب بهترین مدیران مالی و برنامه ریزان پولی برای استفاده از خدمات اسکاندیا و جذب و حفظ بهترین کارکنان به منظور عملی ساختن این هدف. موفقیت در بازار همراه با طیف گستردهای از فعالیت های روزمره، جذب افراد به وسیله این شرکت را ساده ساخته است. این شرکت، مشوق های مالی و غیر مالی زیادی را در اختیار کارکنانش قرار میدهد. به منظور ایجاد نشاط در کار، افراد غذایی را که دوست دارند سفارش میدهند، به باشگاه بیس بال متعلق به شرکت می‌روند و در آستانه تعطیلات، محل کارشان را هر طور که دوست دارند، تزیین میکنند.
وید دوکن مدیر عامل این شرکت میگوید: «ما باید به افرادمان اعتقاد و اعتماد داشته باشیم. اگر می‌خواهید به موفقیت برسید، باید به آنان اعتماد کرده و سپس آنان را تشویق کنید. ما با دادن اعتبار به دیگران، آنان را تشویق میکنیم. برای کسب موفقیت، شما باید به افراد آزادی عمل بدهید. همچنین باید از موفقیت آنان تقدیر کنید.»
عملی ساختن آن
شرکت های موفق آموخته‌اند که کار و نشاط را با هم ترکیب کنند:
- ترغیب خلاقیت و نوآوری؛
- افزایش احساس تعهد و مالکیت در میان تمامی اعضای سازمان؛
- ایجاد و تضمین روحیه کارکنان؛
- افزایش بهره وری؛
- حمایت در برابر مشکلات؛
- ایجاد ارتباطات اجتماعی؛
- رفع تضادها؛
- ترغیب به فعالیت و احیای کارهای قبلی؛
- کاهش غیبت از کار؛
- ایجاد ارتباطات قوی تر، عمیق تر و پایدارتر با مشتریان.
اصول تلفیق موفق نشاط در کار:
- دادن اجازه عمل در کار: به دلیل نگرش ما در این خصوص که نشاط در کار مناسب نیست، به نظر میرسد نشاط به مثابه یک مهمان ناخوانده است. لازم است به افراد اجازه کار کردن بدهید تا آنان به بهترین شکل کار روزمره خود را انجام دهند. این امر نیازمند یک رهبر قوی برای ایجاد نگرش، تعیین مسیر، و باور این موضوع است که تنها با تلفیق کار و نشاط می‌توان به بهترین نتایج دست یافت.
- اعتماد به فرایند: نشاط ریشه در سازمان هایی دارد که به جای ترس بالا، در آنها اعتماد بالا وجود دارد. هر چه اعتماد بیشتری را نشان دهیم، شاهد نشاط بیشتری خواهیم بود و برعکس. نشاط، یک نیروی پر انرژی است که نمی‌توان به واسطه ارز‌ها آن را آفرید یا کنترل کرد. اگر شما به افراد خود اعتماد کنید و آنان را با ارزش‌ترین دارایی شرکت خود بدانید، چرا نباید به آنان اعتماد کنید تا از قضاوت خود برای نشاط در کارشان استفاده کنند؟
- مشتاق و آگاه بودن: از آنجا که ذهنیت ما در حال تغییر است، باید تلاش بیشتری به عمل آوریم. تلفیق کار و نشاط نیازمند عمل کردن است نه فقط خواستن. باید به دنبال افرادی مشتاق باشید که از زندگی و از افرادی که در اطرافشان هستند، لذت میبرند. باید آنان را پس از استخدام، در قبال زمینههای خاصی که مد نظر دارید، آموزش دهید.
- تقدیر: آنچه که مورد توجه قرار بگیرد، تکرار میشود و آنچه که تقدیر شود به یک عادت تبدیل میشود. توجه به افراد و تقدیر از آنان، باعث عملکرد بالا می شود. تلاش کنید تا افراد متعهد شوند و هر کاری را درست اجرا کنند. هیچ چیزی بیشتر از نشاط در کار، باعث نیل به موفقیت نمی‌شود.
نتیجه
هدف از بررسی شرکت ها، تأیید این موضوع است که کسب و کار زمانی بهترین کارایی را دارد که شاد و با نشاط باشد و زمانی موفق است که این شادی و نشاط با آن تلفیق شده باشد. این امر به طور کامل این باور را رد میکند که در محیط کار، هیچ جایی برای شادی و نشاط وجود ندارد. دیگر ما بر این باور نیستیم که تنها زمان شادی و نشاط، وقتی است که کار تمام شده یا تنها ما از طریق کار سختمان میتوانیم به نشاط دست یابیم.
شرکت هایی که نشاط و کار را با هم تلفیق میکنند، به بهترین شکل قادر به جذب و حفظ بهترین عاملانی در اقتصاد هستند که سرعت کار را افزایش داده و در آن مشاغل مرتباً تغییر می کنند.
مولف: شهرام حمامی ترقی
آلبوم تمبرهای یادگاری من جلد سه فقط برای مدیران
فهرست